3 minut czytania
Czas ankiet papierowych już się skończył. Czasami możemy spotkać papierowe formularze, ale nie są one stosowane na szeroką skalę. Udostępnianie papierowej ankiety jest trudniejsze niż przesłanie linka. Wypełnianie kartki papieru jest trudniejsze, nawet jeżeli mamy zaznaczyć kwadraty przy odpowiedziach. Kliknięcie myszki lub stuknięcie w telefon jest znacznie szybsze. Pozostaje jeszcze analiza. Zbieranie formularzy i wprowadzanie danych, aby wygenerować raport, jest nieporównywalnie bardziej czasochłonne. Ankiety online generują automatyczne raporty w czasie rzeczywistym. Mimo tego dalej staramy się tworzyć ankiety online na wzór ankiet papierowych.
Najczęstszym problemem jest chęć umieszczenia całego formularza na jednej stronie. Niezależnie od ilości pytań jest to z reguły zły pomysł. Ponadto próbujemy odwzorować pytania ze znanych nam papierowych formularzy. Nie jest to nic dziwnego, takie mamy przyzwyczajenia. Nikt nas nie przygotował na zmianę technologiczną i inne podejście do zbierania danych. W interankietach staramy się dostarczać jak najlepsze narzędzie do wykonania dobrej ankiety, ale musimy też patrzeć na oczekiwania naszych użytkowników, które często są inne.
Od kilku lat obserwujemy pozytywne zmiany w postrzeganiu formularzy ankiet. Coraz więcej naszych użytkowników tworzy ankiety, które posiadają tylko jedno pytanie na jednej stronie. Odchodzi się od rozbudowanych pytań macierzowych na rzecz prostych pytań zamkniętych lub skal ocen w postaci cyfr, ikonek lub obrazków. Liczba pytań zmniejsza się w ciągu ostatnich lat. Dlaczego tak się dzieje? Ludzie są atakowanie z każdej strony jakimiś reklamami, linkami, zaproszeniami. Czas, którym obecnie dysponujemy, jest cały czas ograniczany. Dlatego należy optymalizować formularze tak, aby ich wypełnienie było czystą przyjemnością.
Stronicowanie ankiety
Dzielenie ankiety na strony ma kilka zalet, główna to czytelność. Wyświetlanie jednego pytani w danym momencie powoduje, że osoba wypełniająca skupia się tylko na tym pytaniu i udziela bardziej przemyślanej odpowiedzi, w porównaniu do formularzy, gdzie czytając jedno pytanie, widzimy wcześniejsze trzy i następne dwa.
Poza czytelnością podział pytań na strony zwiększa współczynnik wypełnień. Jest to dość logiczne, ponieważ widząc długi formularz respondenci poddają się, zanim zaczną odpowiadać. Ta zasada działa szczególnie przy ankietach z liczbą pytań większą niż pięć.
Ilość pytań
interankiety umożliwiają dodanie nieograniczonej liczby pytań w ankiecie, ale czy warto dodać nieograniczoną liczbę pytań? Kto by chciał wypełniać ankietę z nieograniczonymi pytaniami? Nikt. W zależności od rodzaju ankiety zalecamy użycie od kilku do kilkunastu pytań. Większa ilość pytań zarezerwowana jest dla badań, które tego wymagają. Spotkaliśmy się w naszej firmie z badaniem z 350 pytaniami.
Przy ankietach konsumenckich, takich jak badanie satysfakcji, kilka pytań to maksimum. Celem jest zyskanie jak największej liczby odpowiedzi. Nie chcemy zniechęcać wypełniających. Im mniej pytań, tym więcej odpowiedzi, ale zbyt mało pytań to zbyt mało informacji. Najlepiej wypracować złoty środek, który będzie najlepiej działał w konkretnym przypadku. Takim ponadczasowym przepisem są dwa pytania. Jedno pytanie, które coś ocenia np. w postaci gwiazdek, a drugie, otwarte prosi o uzasadnienie tego wyboru.
Typy pytań
Pytania w ankietach papierowych przyjmowały naprawdę rozbudowane formy. Praktycznie każdy formularz miał inną koncepcję na prezentacje pytań. Niestety koncepcje prezentowane na papierze zazwyczaj nie sprawdzają się na komputerze. Głównie z uwagi na ekran, na którym są prezentowane. Projektując ankietę na kartce A4, wiemy, że jak ją wydrukujemy i przekażemy dalej, to respondent otrzyma ankietę na A4. W internecie tak już nie jest, w zależności od urządzenia ankieta będzie prezentowała się inaczej. Ponadto na komputerze sterujemy za pomocą myszki, a na telefonie dotyku, co ma też istotny wpływ na wypełnianie.
W ankietach online odchodzi się już od rozbudowanych pytań takich jak pytanie macierzowe. Na poczet krótszych i prostszych w odbiorze. Najpopularniejsze w ostatnim czasie są pytania posiadające skale ocen w formie cyfr, ikon lub obrazków. Są bardzo przejrzyste i zrozumiałe dla każdego.
Treść pytań i odpowiedzi
To, jak zdefiniujemy pytanie, ma bardzo duży wpływ na udzielone odpowiedzi. Najczęstszym błędem jest zbyt długa treść, czasami z dodatkowym komentarzem. Prowadzi to do utraty skupienia u respondenta i szybszego znudzenia wypełnianiem ankiety. Długie pytania są z reguły wynikiem chęci pisania pełnymi zdaniami. Kolejnym powodem jest opisywanie działania pytania, np. pisanie o skali, która jest i tak widoczna poniżej.
Najlepiej pisać jak najkrótsze pytania. W celu sprawdzenia, czy pytania są zrozumiałe najlepiej udostępnić ankietę do kogoś znajomego lub współpracownika w celu testowego wypełnienia. Ponadto zyskamy informację o orientacyjnym czasie wypełnienia, który możemy podać na początku ankiety.